به گزارش ایرنا، در استان اردبیل در مجموع بیش از ۲ هزار و ۶۶۹ هکتار با سکنه بیش از ۱۴۱ هزار نفر شامل هزار و ۱۴۵ هکتار سکونت‌گاه غیررسمی و نیز حدود هزار و ۵۲۳ هکتار بافت ناکارآمد میانی شناسایی‌شده که حدود ۳۰ درصد مساحت شهرهای مورد مداخله استان را شامل می‌شود. این سکونتگاهها که اغلب دارای بافت‌های غیراصولی و فرسوده هستند در کنار مخاطرات فیزیکی خود، منشأ برخی از آسیب‌های اجتماعی نیز بوده و از امکانات زیربنایی نیز به دلیل ساخت‌وساز غیرقانونی بی‌بهره می‌باشند. به گفته کارشناسان، حاشیه‌نشینی مشکلاتی هم در سطح ملی و منطقه‌ای و هم در سطح محلی به وجود آورده است. تفاوت بین مناطق روستایی و شهری و توجه بیش‌ازحد به شهر موجب بروز پدیده مهاجرت روستاییان به شهرها شده که خود تغییرات گسترده‌ای را ازلحاظ فیزیکی و ساختاری در شهرها به وجود آورده است،
یک کارشناس امور اجتماعی با اشاره به ویژگی‌های سکونت‌های غیررسمی گفت: ترکیب نامتجانس، نبود تعامل بین فرهنگ شهری و حاشیه‌نشینی، دسترسی پایین به امکانات شهری، آموزشی و هنری ازجمله ویژگی‌های سکونت‌گاه‌های غیررسمی است که در طول سالیان گذشته خارج از ضوابط و مقررات شهری پدید آمده‌اند. به گفته شفیع شفیعی، حاشیه‌نشین‌ها در زمینه سلامت و بهداشت با مشکلاتی روبرو هستند و اگرچه مراکز بهداشت آن‌ها را زیرپوشش قرار می‌دهد اما درنهایت این خدمات کفایت نمی‌کند و از سوی دیگر نیز بهداشت حرفه‌ای محیط در سکونت‌گاه‌های غیررسمی رعایت نمی‌شود. او معتقد است که آسیب‌های اجتماعی مانند طلاق، اعتیاد و دیگر مسائل در سکونت‌گاه‌های غیررسمی در حال افزایش است، ضمن اینکه خشونت‌های اجتماعی نیز در این مناطق جزو مشکلات اساسی است.
وجود بیش از 1500 هکتار بافت ناکارآمد شهری
عبدالرحمن روحی رئیس اداره هماهنگی ستاد بازآفرینی شهری اداره کل راه و شهرسازی استان اردبیل گفت: بیش از هزار و ۵۰۰ هکتار بافت ناکارآمد شهری و هزار و ۱۴۵ هکتار سکونت‌گاه غیررسمی در این استان وجود دارد که عمده آن‌ها مربوط به شهرهای اردبیل، پارس‌آباد و مشگین‌شهر است. او افزود: ۳۰ درصد جمعیت استان اردبیل در محلات ناکارآمد زندگی می‌کنند و برای ساماندهی و بازسازی آن‌ها در اردبیل، مشگین‌شهر، پارس‌آباد، بیله‌سوار، کوثر و گرمی به‌صورت کامل مطالعات بازآفرینی انجام‌شده و در خلخال و نمین در قالب مطالعات تکمیلی این برنامه در حال انجام است. رئیس اداره هماهنگی ستاد بازآفرینی شهری اداره کل راه و شهرسازی استان اردبیل اضافه کرد: با در نظر گرفتن افق ۱۴۰۰ و همراهی همه دستگاه‌ها و متولیان محلات هدف را در گلمغان و ایران آباد اردبیل، دره حسنعلی و نوشین دره و ولایت مشگین‌شهر و محله زیرنهر تراب پارس‌آباد مدنظر قرارگرفته و طرح‌های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و عمرانی در این محلات در دست اجرا است. روحی با اشاره به اجرای طرح جامع اقدام مشترک در محلات هدف افزود: این طرح در محلات هدف تعریف‌شده و کارگروهی نیز به‌منظور پیشگیری و جلوگیری از توسعه سکونتگاهها با همکاری شهرداری و مراجع دادگستری ایجاد تا از توسعه ساخت‌وسازها و حاشیه‌نشینی جلوگیری شود. او بیان کرد: اجرای طرح جامع اقدام مشترک در محلات هدف بازآفرینی شهری استان اردبیل باعث جلوگیری از توسعه بی‌رویه ساخت‌وسازها و حاشیه‌نشینی می‌شود.
ساماندهی سکونتگاهها غیررسمی منجر به پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی می‌شود
قاسم رحیمی، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان اردبیل هم با بیان اینکه محلات فقیر و حاشیه به دلیل فقر و بیکاری از عوامل آسیب‌زا بشمار می‌روند، گفت: بر این اساس محله‌های ناکارآمد شهری در این استان به‌منظور فراهم نمودن بستر اشتغال و کارآفرینی شناسایی می‌شوند. او افزود: بهسازی بافت‌های فرسوده شهری، گسترش حمایت‌های اجتماعی، تعامل و اقدام مشترک نهادهای دولتی، عمومی، تعاونی و خصوصی به‌منظور ایجاد مشاغل خرد و شغل‌های پایدار، پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، رفع بیکاری و آموزش مهارت‌های لازم ازجمله اهداف و اقدام مسئولان است.
اجرای طرح احیای بافت‌های فرسوده شهری و توانمندسازی ساکنان
محبوب حیدری مدیرکل راه و شهرسازی استان اردبیل هم دراین‌باره گفت: در راستای اجرای طرح احیای بافت‌های فرسوده شهری و توانمندسازی ساکنان این مناطق، در ۲ سال اخیر ۲ هزار و ۲۰۰ پروانه ساختمانی در بافت‌های فرسوده این استان صادر شد. او افزود: سیاست وزارت راه و شهرسازی اعطای تسهیلات بانکی ارزان‌قیمت برای ساخت سه هزار و ۲۰۰ واحد مسکونی جدید در سکونت‌گاه‌های غیررسمی استان است و تاکنون موفق به دستیابی به بخشی از اهداف این سیاست در مناطق مختلف شدیم. او گفت: سال گذشته هزار و ۳۰۰ نفر و امسال نیز حدود ۷۰۰ نفر از تسهیلات بانکی ستاد بازآفرینی پایدار شهری در بافت‌های فرسوده استان استفاده کردند و مجموع پروانه‌های صادره شده در این بخش به ۲ هزار و ۲۰۰ پروانه رسید. مدیرکل راه و شهرسازی استان اردبیل اظهار داشت: با توجه به بسته شدن پرونده استان در بحث مسکن مشارکتی در اسفندماه ۹۷ مراتب به‌صورت مکتوب به سازمان ملی زمین و مسکن برای آمادگی جهت ساخت ۶۰۰ واحد مسکن مشارکتی اعلام و از این تعداد ۲۰۰ واحد در قالب مسکن امید و مربوط به بافت‌های فرسوده است. حیدری افزود: انتظار داریم سازمان ملی زمین و مسکن هر چه زودتر مجوز این واحدها را صادر و فراخوان ساخت را اعلام کند تا در کنار تعیین تکلیف واحدها، سیاست وزارتخانه در بحث احداث مسکن امید در استان اردبیل تداوم یابد. او با بیان اینکه اعتبارات اجرای طرح‌های بازآفرینی پایدار شهری در شهرستان‌های مختلف استان بر اساس شاخص جمعیت و سایر ملاک‌های در نظر گرفته‌شده از سوی مرکز کشور تأمین می‌شود، اظهار داشت: در حال حاضر ۲ شهرستان اردبیل و مشگین‌شهر از این اعتبار بهره‌مند و طرح توانمندسازی ساکنان محلات کم برخوردار شهری در این شهرستان‌ها در حال اجرا است. حیدری گفت: امسال طرح بازآفرینی سه شهر اردبیل، پارس‌آباد و مشگین‌شهر با ابلاغ اعتبارات لازم عملیاتی می‌شود. او افزود: با توجه به ابلاغ موافقت‌نامه بازآفرینی شهری استان اردبیل با ۳۹۳ میلیارد ریال اعتبار در اواخر سال ۹۷ مقرر شد در سه شهرستان اردبیل، پارس‌آباد و مشگین‌شهر بازآفرینی شهری پروژه‌ها در قالب روبنای ساختمان‌ها و بهسازی معابر و توانمندسازی اجرایی شود. حیدری اظهار داشت: فراهم کردن شرایط برای بالا بردن سطح زندگی در محلات فرسوده از سیاست‌های بازآفرینی شهری است و بر این اساس ۴۰ محله این شهرها تا سال ۱۴۰۰ در دستور کار احیا قرارگرفته و طرح جامع استانی در این زمینه نهایی شده است.
